အစိုးရဌာနဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းမ်ားသည္ ဥပေဒခြင့္ျုပခ်က္ေဘာင္အတြင္း၌သာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ခြင့္ရိွသည္။

Agencies of the government can only work within their legal mandate.

အစိုးရနွင့္အစိုးရ၏ဌာနဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းမ်ား၏ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မႈအား ပရမ္းပတာ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ ျခင္းကိုခြင့္မျုပဘဲ၊ ဥပေဒမ်ား စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းမ်ားနွင့္ ၾကပ္မထိမ္းေၾကာင္း ထားနိုင္ျခင္းမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုး ေရး၏ အေရးၾကီးေသာလကၡဏာျခင္းရာ တရပ္ပင္ျဖစ္သည္။ နိုင္ငံတခုတြင္ အုပ္ခု်ပ္သူ (အစိုးရ) ရိွသကဲ့သို့၊ အစိုးရသည္ နိုင္ငံေတာ္နွင့္သက္ဆိုင္ေသာ စီမံခန္႔ခဲြပိုင္ခြင့္ရိွသည့္ ရာဌာနျဖစ္၍ နိုင္ငံ၏အၾကီးဆံုးေသာ တန္ခိုး နွင့္အာဏာတို‹ကို ပိုင္ဆိုင္ေပသည္။ ၎တို႔တြင္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွျပီး ၎တို႔၏လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ရန္အတြက္ အုပ္ခု်ပ္ေရး ယနၱယားမ်ားစြာရိွသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရ၏တည္ရိွခြင့္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊ လုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ ေဖာ္ခြင့္တို႔ကို ဥပေဒအရျပဌာန္းရသည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆိုပါက ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ အရ၄င္း၊ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ၏ ျပဌာန္းခ်က္၊ခြင့္ျုပခ်က္၊ သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ ေပၚေပါက္လာေသာ ဥပေဒမ်ားအရ၄င္း အစိုးရသည္ လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရျခင္းျဖစ္ေပသည္။

ဒီမိုကေရစီနွင့္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေသာနိုင္ငံမ်ား၌ အစိုးရဟူသည္မွာ ျပည္သူတို႔၏လြတ္လပ္ေသာ သေဘာဆနၵ ျဖင့္သာ တည္ရိွခြင့္ရရိွၾကျခင္းျဖစ္ေပသည္။ ျပည္သူတို႔၏သေဘာတူျခင္းကို မခံစားမရရိွေသာ အုပ္ခု်ပ္သူ (အစိုးရ) တို႔သည္ တိုင္းျပည္၌ မတည္ရိွနိုင္ေပ။ အစိုးရသည္ 

ျပည္သူလူထု၏သေဘာထားဆနၵအရ ေပၚထြန္း လာျခင္းျဖစ္သျဖင့္ ျပည္သူတို႔ေရးဆဲြျပဌာန္းေသာ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒနွင့္ ထိန္းကြပ္ထားကာ လႈပ္ရွား ေဆာင္ရြက္ေစရမည္ျဖစ္သည္။ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒကေပးအပ္ထားေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္အား ေက်ာ္လြန္ ၍မရေခ်။ အစိုးရ၏အဓိကတာ၀န္သည္ ျပည္သူတို႔၏အခြင့္အေရးကိစၥကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေဆာင္ရြက္ ျခင္းျဖစ္ရာ ဥပေဒ၏ သတ္မွတ္ခ်က္ေဘာင္အတြင္းမွသာ (လုပ္ပိုင္ခြင့္အတြင္းမွသာ) လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရမည္ ျဖစ္သည္။

အစိုးရနွင့္ ဌာနဆိုင္ရာအဖဲြ႔အစည္းအသီးသီးတို႔၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္ (mandate) ဆိုသည္မွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး တြင္ အလြန္အေရးပါေသာ အာဏာကန့္သတ္ခ်က္ျဖစ္ေပသည္။ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအာဏာပိုင္တို့သည္ ၄င္းတို့အားေပးအပ္ထားေသာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္ထက္ေက်ာ္လြန္၍ အာဏာကိုသံုးစဲြျခင္းကိုေသာ္ လည္း ေကာင္း၊ ၄င္းတို့အားေပးအပ္ထားျခင္းမရိွသည့္ အာဏာကို ေသာ္လည္းေကာင္း သံုးစဲြျခင္းမျုပနိုင္ေပ။

အမို်းသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခု်ပ္၏ (၄-၈-၉၇) ေန့စဲြပါ “အမို်းသားဒီမိုကေရစီအဖဲြ႔ခု်ပ္၏ အဖဲြ႔႔၀င္မ်ားအေပၚ ဖိနိွပ္ ခု်ပ္ခ်ယ္ေနျခင္းမ်ား”  ေခါင္းစဥ္ျဖင့္ နို္င္ငံေတာ္ျငိမ္၀ပ္ ပိျပားမႈတည္ေဆာက္ေရးအဖဲြ႔ဥကၠဌ ဗိုလ္ခု်ပ္မႉးၾကီး သန္းေရႊထံသို႔ ေပးပို့ေသာစာတြင္–“ဧရာ၀တီတိုင္း၊ ေက်ာင္းကုန္းျမို့နယ္တြင္ ျမို့နယ္စည္းရံုးေရးအဖဲြ႔ အစည္း အေ၀းက်င္းပစဥ္ အာဏာပိုင္မ်ားက ျပည္သူ့လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ (၂) ဦးနွင့္ အဖဲြ႔၀င္မ်ားကို ၀င္ေရာက္ ထိုးၾကိတ္ရိုက္နွက္၍ ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားျပီး၊ တရားစဲြဆိုခဲ့ကာ အျပစ္ဒဏ္မ်ားေပးလိုက္ျခင္းကိစၥကို၄င္း၊ ပဲခူးတိုင္း ေတာင္ငူခရိုင္မွ အဖဲြ႔ခု်ပ္စည္းရံုးေရးအဖဲြ႔၀င္မ်ားကို ဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားျပီး၊ ေပၚတာအထမ္းသမား မ်ားအျဖစ္ အတင္းအဓမၼေစခိုင္းျခင္းခံရျပီး၊ ၄င္းတို့အနက္မွ ဒုဥကၠဌ ဦးေစာထြန္းနြယ္နွင့္ ဦးမင္းသူ၊ အုတ္တြင္းျမို့ နယ္စည္းရံုးေရးအဖဲြ႔မွ ဦးေမာင္ေမာင္ဆန္း၊ ေရတာရွည္ျမို့နယ္စည္းရံုးေရး အဖဲြ႔မွ ဦးကိုေလး (၄) ဦးတို့ကြယ္လြန္ ခဲ့ျခင္းကိစၥကို၄င္း၊ ရပ္ကြက္တြင္ လုပ္အားေပးလုပ္ငန္းမ်ား၌ မလိုက္ပါသည္ကိုအေၾကာင္းျပု၍ နိုင္ငံေရးပုဒ္မ ျဖစ္ေသာ ၁၉၅၀ ျပည့္နွစ္အေရးေပၚစီမံမႈအက္ဥပေဒ ပုဒ္မ ၅ (ည) ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခု်ပ္ေနွာင္ျခင္းကိစၥကို၄င္း၊ အဖဲြ႔ခဲြ မ်ား၏ အဖဲြ႔ခု်ပ္ဆိုင္းဘုတ္မ်ား ေဟာင္းနြမ္းေနသည့္အတြက္ အသစ္ျပန္လည္ျပုျပင္ေရးသားတပ္ဆင္ျခင္းကို ခြင့္မျပုဘဲတားျမစ္ျခင္းကိစၥ” မ်ားကိုေဖၚျပထားပါသည္။ ယင္းကဲ့သို့ေသာကိစၥမ်ားမွာ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရ အာဏာပိုင္မ်ား အေနျဖင့္ ဥပေဒအရလုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာမရိွဘဲလုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ ဥပေဒအရေပးအပ္ထားသည့္ လုပ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကိုေက်ာ္လြန္၍ လုပ္ေဆာင္ျခင္း၊ အာဏာကိုအလဲြသံုးစားျုပလုပ္ျခင္းမ်ားပင္ျဖစ္ျပီး၊ ထိုကဲ့သို့ ေသာအျဖစ္အပ်က္မ်ားမွာ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ တနည္းမဟုတ္တနည္းျဖင့္ ေန့စဥ္နွင့္အမွ် ျဖစ္ ပြားေနေသာကိစၥမ်ား လည္းျဖစ္ေပသည္။ ထိုကဲ့သို့ျဖစ္ေနရျခင္းမွာလည္း ျမန္မာနိုင္ငံ၌တရားဥပေဒ စိုးမိုးမႈမရိွေသာေၾကာင့္ျဖစ္ရသည္ ဆိုသည္ကို ထင္ရွားစြာျမင္ေတြ႔နိုင္ေပသည္။

ယေန႔ န၀တ၊ နအဖသည္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအရ ေပၚထြက္လာသည့္အစိုးရမဟုတ္၍ ထင္သလို အုပ္ခု်ပ္ လွ်က္ရိွသည္။ ယေန႔ျမန္မာနိုင္ငံ၏ အေျခအေနဆိုး၀ါးေနရျခင္းမွာ ျပည္သူအားကိုယ္စားမျပုေသာ လူတစုက ထင္သလိုအုပ္ခု်ပ္ေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ မည္သည့္ဥပေဒကမွ် ၎တို႔အေပၚ ထိန္းခု်ပ္ကြပ္ကဲ ပိုင္ခြင့္မရိွ။ ထို႔ေၾကာင့္ ယေန႔ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး ရရိွရန္အတြက္ အုပ္ခု်ပ္ခြင့္အာဏာရိွသူတို႔သည္ ျပည္သူ႔ဆနၵနွင့္အညီ ေပၚထြန္းလာရမည္ျဖစ္ျပီး၊ ထိုအုပ္ခု်ပ္ခြင့္ရိွသည့္ အဖဲြ႔အစည္းသည္ ဥပေဒ၏ သတ္မွတ္ ခ်က္၊ လုပ္ပိုင္ခြင့္၊မူေဘာင္အတြင္း၌သာ စီမံအုပ္ခု်ပ္ျခင္း ျပဳလုပ္ရမည္ျဖစ္ေပသည္။