အခန္း (၁၁)
အေရးေပၚ ကာလဆုိင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား
ႏုိင္ငံတကာက ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒမ်ား၌ အေရးေပၚကာလဆုိင္ရာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားကို ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းၾကရာတြင္ ႏုိင္ငံ သားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္မ်ားကို နစ္နာဆုံးရႈံးမႈ မရွိရေအာင္ အတတ္ႏုိင္ဆုံးျပ႒ာန္းေလ့ရွိပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း အေရးေပၚကာလမ်ားတြင္ အထူးသျဖင့္ လူအခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈမ်ား အေျမာက္အမ်ား ေပၚထြက္ၾကေလ့ရွိသည္ကုိ ဂရုတစိုက္ သတိထားၾကရပါမည္။
ပုဒ္မ ၄၁၄ တြင္ “ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ဥပေဒကဲ့သုိ႕ အာဏာတည္သည့္ အမိန္႕ထုတ္ျပန္၍ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာသည့္ အခါ-
(က) ယင္းအမိန္႕တြင္ အေရးေပၚအေျခအေန အက်ိဳးသက္ေရာက္သည့္ နယ္ေျမေဒသႏွင့္ အခ်ိန္ကာလတုိ႕ကို သတ္မွတ္ေဖာ္ျပရမည္။
(ခ) လုိအပ္ပါက အေရးေပၚ အေျခအေန အက်ိဳးသက္ေရာက္သည့္ နယ္ေျမေဒသအတြင္း ေနထိုင္ၾကေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလ အခြင့္အေရး တစ္ရပ္ရပ္ကို ျဖစ္ေစ၊ တစ္ရပ္ထက္ပုိ၍ ျဖစ္ေစ လိုအပ္သလုိ ကန္႕သတ္ႏုိင္သည္ သုိ႕မဟုတ္ ရပ္ဆိုင္းထားႏုိင္သည္။” ဟု ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။
ဤကဲ့သို႕ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ိဳးကို ယခင္ကရွိခဲ့သည့္ ၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ၁၉၇၄ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း လုံး၀မေတြ႕ရွိရပါ။ သုိ႕အတြက္ ႏႈိုင္းယွဥ္ ေလ့လာၾကည့္ရန္ လိုပါသည္။
၁၉၄၇ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၉၄ တြင္“(၁) စစ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ၊ ႏုိ္င္ငံတြင္း ဆူပူမႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေစ၊ ျပည္ ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ တည္တံ့မႈကို အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစအံ့ေသာ အထူးအေရးတႀကီး အေျခ ျဖစ္ေပၚေနၿပီ ဟူ၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္္ငံကို ထိခိုက္ေနေသာ စီးပြားေရး အေရးတႀကီး အေျခသည္ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ၏ တစိတ္တေဒသ၌ ေပၚေပါက္ ေနၿပီ ဟူ၍ေသာ္လည္းေကာင္း ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတက (ဤအေျခခံ ဥပေဒတြင္ အေရးတႀကီး ေၾကညာခ်က္္ဟု ညႊန္းထားေသာ) ေၾကညာ ခ်က္တရပ္ကုိ ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသာ္၊ ပုဒ္မ ၉၂ တြင္ မည္သို႕ပင္ ဆိုထားေစကာမူ၊ ျပည္နယ္ ဥပေဒျပဳ စာရင္းတြင္ သီးျခားေရတြက္္ ေဖၚျပ ထားေသာကိစၥတခုခုႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍၊ ျပည္နယ္္ တနယ္အတြက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ျပည္နယ္္တစိတ္တေဒသ အတြက္ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ ဥပေဒမ်ားကိုျပဳရန္ ပါလီမန္တြင္ အာဏာရွိရမည္။”ဟုေဖာ္ျပထားသည္ ကိုသာေတြ႕ရသည္။
၁၉၄၇ ခုနွစ္ အေျခခံဥပေဒပါ အခန္း(၂) ၌ေဖာ္ျပထားေသာ မူလအခြင့္အေရးမ်ား ႏွင့္ပတ္သက္၍ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁၄(ခ) ကဲ့သုိ႕ေဖာ္ျပခ်က္ကို အလ်ဥ္းမေတြ႕ရွိရပါ။
၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၇၆ တြင္“ ႏုိင္ငံ၏ အခ်ိဳ႕ေဒသတြြင္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံတ၀န္းလုံးတြင္ ေသာ္လည္းေကာင္း ႏုိင္္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး ႏွင့္ လုံၿခံဳေရးအတြက္ အေရးေပၚ အေျခအေနေပၚေပါက္္လွ်င္ ႏုိင္ငံေတာ္ေကာင္စီသည္ လိုအပ္ပါက အေရးေပၚအေျခအေနေၾကညာ၍ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒကို ထုတ္ျပန္ႏိုင္သည္။ ႏုိင္ငံ၏ ေဒသအခ်ိဳ႕အတြက္္ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံတ၀န္းလုံးအတြက္ ေသာ္လည္းေကာင္း စစ္စည္းရုံးျခင္းကို ျပဳလုပ္ႏုိင္သည္။ ယင္းေဆာင္ရြက္ခ်က္ကို အနီးကပ္ဆုံး ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္အစည္းအေ၀းသုိ႕ တင္ျပ၍ အတည္္ျပဳခ်က္ ရယူရမည္။”ဟုေဖာ္ျပထားသည္ ကိုသာေတြ႕ရသည္။
၁၉၇၄ ခုနွစ္ အေျခခံဥပေဒပါ အခန္း (၁၁) ၌ေဖာ္ျပထားေသာ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးမ်ားႏွင့္ တာ၀န္ ၀တၱရားမ်ား ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၁၄(ခ) ကဲ့သုိ႕ ေဖာ္ျပခ်က္ကို တစုံတရာ မေတြ႕ရွိရပါ။ သို႕ျဖစ္ပါ၍ ဤပုဒ္မကို ျပန္လည္ဆန္းစစ္ သုံးသပ္ကာ ပယ္ဖ်က္သင့္ပါသည္။
ထို႕ျပင္ ပုဒ္မ ၄၂၀ တြင္“တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္သည္ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာထားစဥ္ကာလအတြင္း လုိအပ္သည့္္နယ္ေျမေဒသတြင္ ႏုိင္္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရး တစ္ရပ္ရပ္ကုိျဖစ္ေစ၊ တစ္ရပ္ထက္ပို၍ျဖစ္ေစ လုိအပ္သလို ကန္႕သတ္ႏုိင္သည္ သို႕မဟုတ္ ရပ္ဆိုင္းထားႏုိင္သည္။” ဟု ေဖာ္ျပခ်က္မွာ ကမၻာ႕ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္းပါ အခြင့္အေရး (၃၀) လုံးကို ခ်ိဳးေဖာက္ထားေၾကာင္း တိတိက်က် ျပသထားျခင္္း ျဖစ္ပါေသာေၾကာင့္ လုံး၀(လုံး၀) ဖ်က္သိမ္းပစ္ရပါမည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၄၁၇ တြင္ “ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈ အၾကမ္းဖက္ မႈႏွင့္ အဓမၼနည္းမ်ားျဖင့္ ရယူရန္ေဆာင္ရြက္ျခင္း သုိ႕မဟုတ္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ျခင္းေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေစမည့္၊ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္မႈ ၿပိဳကြဲေစမည့္ သို႕မဟုတ္ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာ လက္လြတ္ဆုံးရႈံးေစမည့္ အေရးေပၚအေျခအေန ေပၚေပါက္လွ်င္ သုိ႕မဟုတ္ ေပၚေပါက္ရန္ လုံေလာက္ေသာ အေၾကာင္းေတြ႕ရွိလွ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတသည္ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီႏွင့္ ညိွႏႈိင္းၿပီး ဥပေဒကဲ့သို႕အာဏာတည္သည့္အမိန္႕ထုတ္ျပန္၍ အေရးေပၚအေျခအေန ေၾကညာႏုိင္သည္။ယင္းအမိန္႕တြင္ အေရးေပၚ အေျခအေန အက်ိဳးသက္ေရာက္သည့္နယ္ေျမသည္ ႏုိင္ငံတစ္၀န္းလုံးျဖစ္ေၾကာင္းႏွင့္ အခ်ိန္ကာလ သတ္မွတ္ခ်က္သည္ အမိန္႕ထုတ္ျပန္သည့္ေန႕မွ တစ္ႏွစ္ အထိ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပရမည္။”ဟုလည္းေကာင္း၊ ပုဒ္မ ၄၂၁ (ခ)တြင္ “ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ – သာမာန္အားျဖင့္ တႀကိမ္လွ်င္ ေျခာက္လအထိ ႏွစ္ႀကိမ္ တိုးျမွင့္ေပးႏုိင္္သည္။ယင္းသုိ႕ တိုးျမွင့္ေပးသည့္ကိစၥကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ ေတာ္ အေရးေပၚအစည္းအေ၀း ေခၚယူေစ၍ အစီရင္ခံ တင္ျပရမည္။”ဟုလည္းေကာင္း ေဖာ္ျပပါရွိသျဖင့္ အေရးေပၚကာလ သက္တမ္း သည္ (၂) ႏွစ္ထိ ျဖစ္ေၾကာင္းေတြ႕ရွိရပါသည္။
ထို႕ျပင္ ပုဒ္မ ၄၂၅ တြင္“ အမ်ိဳးသား ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လုံၿခံဳေရး ေကာင္စီသည္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ သက္တမ္း ကုန္ဆုံးသြားခ်ိန္တြင္ တပ္မေတာ္္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္က ၎အားေပးအပ္ထားသည့္ တာ၀န္ကို ၿပီးေျမာက္ ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း မျပဳႏုိင္ေသးသျဖင့္ သတ္မွတ္အခ်ိန္ကာလ တိုးျမွင့္ေပးရန္ အက်ိဳးအေၾကာင္းေဖာ္ျပလ်က္ တင္ျပလာပါက သာမာန္အားျဖင့္ တႀကိမ္လွ်င္ ေျခာက္လအထိ ႏွစ္ႀကိမ္တုိးျမွင့္ေပးႏုိင္သည္။”ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားေသးသည္ကုိ ၾကည့္ျခင္္းအားျဖင့္ (၃) ႏွစ္အထိ အခ်ိန္ကာလ ၾကာေညာင္းရန္ အေရးေပၚကာလကို တုိးျမွင့္၍ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအာဏာကို တာရွည္သျဖင့္ ထိန္းသိမ္းထားလိုေၾကာင္း ေပၚလြင္ေန ပါသည္။
အေရးေပၚကာလႏွင့္ပတ္သက္၍ အခန္္း(၆) တရားစီရင္ေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္ရွိ ပုဒ္မ ၂၉၆ တြင္“ ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္-
(က) ေအာက္ပါ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႕မ်ားကုိ ထုတ္ပုိင္ခြင့္ အာဏာရွိသည္-
(၁) ေရွ႕ေတာ္္သြင္း စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႕၊
(၂) အာဏာေပး စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႕၊
(၃) တားျမစ္ေစ စာခၽြန္ေတာ္္အမိန္႕၊
(၄) အာဏာပုိင္ေမး စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႕၊
(၅) အမႈေခၚစာခၽြန္ေတာ္အမိန္႕။
(ခ) ႏုိင္္ငံေတာ္အတြင္း အေရးေပၚ အေျခအေနမ်ား ေပၚေပါက္ေၾကာင္း ေၾကညာသည့္ ေဒသတြင္ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႕ ထုတ္ဆင့္ေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားခ်က္မ်ားကုိ ရပ္ဆုိင္းထားရမည္။ဟုလည္းေကာင္း -
အခန္း(၈) ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရးႏွင့္ တာ၀န္မ်ား ေခါင္းစဥ္ေအာက္ရွိ ပုဒ္မ ၃၈၁ တြင္”ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေျခ အေနႏွင့္ အခ်ိန္အခါမွတပါး ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ တရား၀င္ ရပိုင္ခြင့္ရွိေသာ နစ္နာခ်က္မ်ားအတြက္ ဥပေဒျဖင့္ သတ္မွတ္ထားေသာ ရပိုင္္ခြင့္မ်ားကုိ ျငင္းပယ္္ျခင္းမျပဳရ-
(က) တိုင္းတပါးမွ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ တိုက္ခိုက္ခ်ိန္၊
(ခ) ဆူပူေသာင္းက်န္း မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္၊
(ဂ) အေရးေပၚ အေျခအေန ျဖစ္ေပၚေနခ်ိန္။ ဟူ၍လည္းေကာင္း” ျပ႒ာန္္းထားပါသည္။
အထက္ပါ ျပ႒ာန္းခ်က္ ႏွစ္ခ်က္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ အေရးေပၚ အေျခအေနတြင္ တရားစီရင္ေရးလြတ္လပ္မႈ၊ တရားမွ်တ မႈ လုံး၀မရွိသည္ကိုလည္းေကာင္း၊ အခန္း (၈) ပါ ႏုိင္ငံသားမ်ား၏ မူလအခြင့္အေရး ႏွင့္ တရား၀င္ရပုိင္ခြင့္မ်ားကုိပါ ျငင္းပယ္ထား သည္ကုိလည္းေကာင္း ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း သိျမင္ႏုိင္ပါသည္။
အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာရန္ ေပၚေပါက္ေနျခင္း ရွိ မရွိ၊ ေၾကညာ သင့္ မသင့္ ကို စိစစ္ ဆုံးျဖတ္ရန္၊ သုိ႕မဟုတ္ ပယ္ဖ်က္ရန္ ကိစၥသည္ လႊတ္ေတာ္တြင္သာ အဆုံးအျဖတ္ခံယူသင့္သည့္ ကိစၥျဖစ္ပါသည္။ သမၼတ တဦးတည္း၏ အမိန္႕အာဏာျဖင့္ ႏုိင္ငံေတာ္ အာဏာတစုံလုံးကို ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္၏ လက္ထဲသို႕ လက္လြတ္စပါယ္ လႊဲအပ္ႏုိင္္ရန္ ျပ႒ာန္းထားခ်က္ကို၌က စစ္တပ္ က ဘယ္အခ်ိန္ ဘယ္အခါမဆို အာဏာသိမ္းႏုိင္္ရန္ ျပ႒ာန္းထားခ်က္သက္သက္ ျဖင့္ တုိင္းျပည္ကုိၿခိမ္းေခ်ာက္ထားျခင္း မွာ စစ္အာဏာရွင္စနစ္၏ အတြင္းသရုပ္ ကုိထုတ္ျပေနျခင္း ျဖစ္ေနပါသည္။
ပုဒ္မ ၄၁၈(ခ) တြင္ “ထိုသုိ႕ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္အား ႏုိင္ငံေတာ္၏အာဏာကုိ လႊဲအပ္ေဆာင္ရြက္ေစသည့္ ေန႕ရက္မွစ၍ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒတြင္ မည္သို႕ပင္ ျပ႒ာန္း ပါရွိေစကာမူ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႏွင့္ ဒုတိယ သမၼတ မ်ားမွအပ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္အညီ သက္ဆုိင္ရာ လႊတ္ေတာ္္မ်ား၏ သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ ခန္႕အပ္တာ၀န္ ေပးထားေသာ အဖြဲ႕အစည္း၀င္မ်ား၊ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတိုင္း ဦးစီးအဖြဲ႕ သို႕မဟုတ္ ကုိယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသ ဦးစီးအဖြဲ႕၀င္မ်ားအား တာ၀န္မွ ရပ္စဲၿပီး ျဖစ္သည္ဟု မွတ္ယူရမည္။” ဟု ေဖာ္ျပခ်က္အရ ႏုိင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ ႏွင့္ လႊတ္ေတာ္မ်ား၏ အခန္းက႑ကို ပစ္ပယ္ထားေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္္လႊတ္ေတာ္မ်ား၏ ကိုယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ ၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတုိင္းႏွင့္ ေဒသတို႕၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္အားလုံးကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳထား ေၾကာင္း အထင္အရွားေတြ႕ရပါသျဖင့္ ဤပုဒ္မအား အၿပီးအပိုင္ ပယ္ဖ်က္ပစ္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။
ပုဒ္မ ၄၁၉ တြင္ “ႏုိင္ငံေတာ္အာဏာ လႊဲအပ္ျခင္းခံရသည့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ ေရးဦးစီးခ်ဳပ္သည္ ဥပေဒျပဳေရးအာဏာ၊ အုပ္ခ်ဳပ္မႈအာဏာ၊ တရားစီရင္ေရးအာဏာ တုိ႕ကို က်င့္သုံးေဆာက္ရြက္ခြင့္ ရွိသည္။”ဟုေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ အာဏာ ၃ ရပ္စလုံး တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္း လက္ထဲသို႕ အပ္ထားျခင္းမွာ ေခတ္ကာလႏွင့္ လုံး၀ မဆီေလ်ာ္မသင့္ေတာ္ပါ။ ပေဒသရာဇ္ အာဏာရွင္စနစ္သို႕ သမိုင္းဘီးေနာက္ျပန္လွည့္ရာ ေရာက္ရွိသြားပါလိမ့္မည္။ ႏုိင္ငံတကာ စစ္ခုံရုံးမ်ား တြင္ အစစ္ေဆးခံေနရသူမ်ားမွာ ယခုကဲ့သုိ႕ အာဏာရွင္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။ န်ဴရင္ဘတ္ စစ္တရားခုံရုံး အေၾကာင္း ကုိ ကမၻာ့သမုိင္းမွတ္တုိင္မ်ားမွ သင္ၾကားေလ့လာျပီး ဆင္ျခင္သင့္ပါသည္။
ပုဒ္မ ၄၃၂ တြင္“ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ားအေပၚ အေၾကာင္းျပဳလ်က္ တရားစြဲဆုိခြင့္ မရွိေစရ။”ဟုေဖာ္ျပခ်က္ မွာ အေရးေပၚကာလ ေဆာင္ရြက္ခ်က္မ်ား အားလုံးနီးပါးသည္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ားသာ ျဖစ္ေနတတ္၍ ႀကိဳတင္ကာကြယ္သည့္ သေဘာထားျဖင့္ ျပဌာန္း ထားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရပါသည္။ တရားမွ်တမႈ ၊ တရားဥပေဒ စုိးမိုးမႈ အားလုံးကို မ်က္ကြယ္ျပဳရာ ေရာက္သြားပါသည္။ ဤသုိ႕ေသာ ပုဒ္မမ်ိဳးကုိ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္မွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ျပဳထားသည္ဆိုလွ်င္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကို တရား၀င္အတည္ျပဳေပး ထားသကဲ့ ျဖစ္ေနပါမည္။ အလ်င္္ျမန္ဆုံး ပယ္ဖ်က္ၿပီး အသစ္ျပန္လည္ ျပင္ဆင္ ျပ႒ာန္းသင့္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment