စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ေလၽွာက္ထားမႈ ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို ျပင္ဆင္ ပယ္ဖ်က္ေပးပါရန္ အဆို တင္သြင္း

 

သူရဦးေအာင္ကို(ကန္ပက္လက္မဲဆႏၵနယ္)။       ။ ေလးစားအပ္ပါေသာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီးမ်ား၊ ဧည့္သည္ေတာ္မ်ား ကာယစိတၱသုခ အျဖာျဖာႏွင့္ ျပည့္ဝၾက ပါေစေၾကာင္း ဆုမြန္ေတာင္းအပ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ခ်င္းျပည္နယ္၊ ကန္ပက္လက္မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ သူရဦးေအာင္ကို ျဖစ္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တင္သြင္းမည့္အဆိုက ေတာ့ ျပည္ေထာင္စု တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားဆိုင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း မ်ားအနက္ အပိုဒ္ ၄၄၊ ၄၇၊ ၆၁ ပါ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားကို ျပင္ဆင္ ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ အဆို ျဖစ္ပါတယ္။
ဥကၠ႒ႀကီးခင္ဗ်ား။ The Constitution is the Law of the Laws and nobody is supreme ဆိုထားပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ၏ အထက္မွာ မည္သူမွ မရွိေစရပါ။ ႏိုင္ငံသားမ်ား ကို ၎အခြင့္အေရးကာကြယ္ရန္ အေျခခံဥပေဒက အထူးအခြင့္အေရး အျဖစ္နဲ႔ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထား ပိုင္ခြင့္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရး အကာအကြယ္ ေပးရန္ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ကို အေျခခံဥပေဒက စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္ဆင့္ ခြင့္ကို အထူး အာဏာတစ္ရပ္ အျဖစ္နဲ႔လည္း အပ္ႏွင္းထားတာ ေတြ႕ရွိရပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ ေဒါက္တာေမာင္ေမာင္ ေရးသားခဲ့တဲ့ တို႔ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံ ဖြဲ႕စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပုံ စာအုပ္မွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္အခ်ိဳ႕ကို တင္ျပလိုပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒ အတည္ျပဳ ၿပီးတဲ့ေနာက္ မွာ ထိုဥပေဒမွာ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အေျခခံ အခြင့္အေရးတို႔ကို တစ္နည္းတစ္ဖုံ ပ်က္ျပားေအာင္ျပဳလုပ္ ျခင္း၊ ထိပါးျခင္းကို ရာဇဝတ္မႈေျမာက္ ေစရန္အတြက္ ျပစ္မႈဆိုင္ရာဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၃၀(က)ကို အသစ္ ထည့္သြင္း ျပ႒ာန္းထားရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေျခခံ အခြင့္အေရးတို႔ကို ထိပါးျခင္းမ်ားသည္ ျပစ္ဒဏ္ ထိုက္သင့္ေစေသာ ျပစ္မႈမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံအခြင့္အေရး တစ္ရပ္ရပ္ကို ထိပါးျခင္းခံရတဲ့ ျပည္သူ တစ္ဦးဦးဟာ က်ဴလြန္သူကို ျပစ္မႈဆိုင္ရာ ဥပေဒျဖင့္ အေရးယူႏိုင္ပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ျပစ္မႈ ဆိုင္ရာဥပေဒအရ အေရးယူျခင္းႏွင့္သာ ဖူလုံျခင္းမရွိေသာ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ား ထိပါးမႈရွိတတ္ ေပရာ ၎တို႔ကို ကာကြယ္ရန္ ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္သူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျဖဴသည္ လြတ္လပ္စြာ သြားလာ ေနထိုင္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအခြင့္အေရးကို ထိပါးက်ဴးေက်ာ္၍ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အမိန္႔ျဖင့္ ေသာ္လည္း ေကာင္း၊ အျခားေသာအဖြဲ႕အစည္း တစ္ခုခုကေသာ္လည္းေကာင္း၊ ဦးျဖဴကို ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ထား လၽွင္ အဆိုပါ အေျခခံ အခြင့္အေရး ထိပါးျခင္းမ်ိဳးကို ဦးျဖဴက မည္သို႔ ကာကြယ္ ႏိုင္ပါမည္နည္း။ ေနာက္ထပ္ ဥပမာအားျဖင့္ ျပည္သူ တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျဖဴဟာ လႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ တစ္ရပ္မွာ အမတ္ေလာင္း အျဖစ္ စာရင္းသြင္းၿပီးေတာ့မွ ယွဥ္ၿပိဳင္ အေ႐ြး ခံဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဆိုင္ရာေ႐ြးေကာက္ပြဲေကာ္မရွင္ထံံ သတ္မွတ္ထားတဲ့အခ်ိန္အတြင္းမွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ခြင့္ ေလၽွာက္ ထားပါတယ္။ သို႔ရာတြင္ ေကာ္မရွင္က ဦးျဖဴကို အသားမည္းသည္ဟု အေၾကာင္း ျပခ်က္ျဖင့္ ၎ ေလၽွာက္လႊာကိုပယ္ၿပီးေတာ့မွ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ ဝင္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ မျပဳ။ အဲဒီအခါ ဦးျဖဴသည္ မိမိအခြင့္အေရးတစ္ရပ္ျဖစ္တဲ့ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခြင့္ကို မည္သို႔ကာကြယ္ႏိုင္ပါမည္ နည္း။ ဦးျဖဴသည္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕ခြဲကို တရားစြဲလို႔လည္း မရႏိုင္ပါ။ ေကာ္မရွင္သည္ အစိုးရကိစၥကို ထမ္းေဆာင္ရင္းႏွင့္ မွားယြင္း ဆုံးျဖတ္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း၊ ၎အား ေလ်ာ္ေၾကး ရလိုမႈႏွင့္လည္း တရားမစြဲရႏိုင္ပါ။ ျပစ္မႈေၾကာင္း ျဖင့္လည္း အေရးယူခြင့္မရွိပါ။ ၎အား အေရးယူ ပိုင္ခြင့္ရွိေသာ္ လည္း ဦးျဖဴမွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ကို အျပစ္ရ ေစသည္ထက္ မိမိကိုယ္တိုင္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္ခြင့္ ကို အခ်ိန္မီရရွိ၍ ပါဝင္ ယွဥ္ႏိုင္ဖို႔ ရန္သာ အဓိကျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဦးျဖဴသည္ မည္သို႔ေသာနည္း ျဖင့္ ၎၏ အခြင့္အေရးကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါသနည္း။
အထက္ပါ ဥပမာရပ္မ်ားကဲ့သို႔ အေျခခံ အခြင့္အေရးမ်ားကို ထိပါးတဲ့ အခါမ်ားမွာ ျမန္ျမန္ ထိေရာက္စြာ ကာကြယ္ေပးရန္ႏွင့္ နစ္နာခ်က္ကို ျပင္ဆင္ဖို႔အတြက္ကို ႏိုင္ငံေတာ္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ သို႔ သြားေရာက္ ေလၽွာက္ထား ႏိုင္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒကို ေစာင့္ထိန္း ကာကြယ္ရာမွာ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ သီးျခား လြတ္လပ္ေသာ မ႑ိဳင္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒရဲ႕ သေဘာ အဓိပၸာယ္ ေကာက္ယူရာမွာ ကြဲလြဲလိုရွိလၽွင္၊ သံသယရွိလၽွင္ သို႔မဟုတ္ အေျခခံ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား ကို တစ္ေနရာတြင္ တစ္ဦးဦးက သို႔မဟုတ္ အစိုးရက လႊတ္ေတာ္က က်ဴးလြန္ မိသည္ဟု သံသယ ကင္းရွင္းေအာင္ ရွင္းလင္းေပး ရပါတယ္။ အမွားကို ျပင္ဆင္ ေပးရပါတယ္။ မွန္ရာကိုလည္း ၫႊန္ျပေပး ရပါတယ္။
တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ဟာ တရားေရးမ႑ိဳင္ရဲ႕ ဦးေသၽွာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေသၽွာင္ျဖစ္သလို ျပည္သူတိုင္း သြားေရာက္ ၿပီးေတာ့မွ ေလၽွာက္ထားခြင့္ရွိတဲ့ ႐ုံးေတာ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ တစ္ဝန္းမွာရွိတဲ့ အျခားေသာ တရား႐ုံး မ်ား ကဲ့သို႔ ျပည္သူေတြအတြက္ တရားမၽွတေစရန္ ဖြင့္လွစ္ ထားေသာ တရား႐ုံးေတာ္ႀကီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲသူရဲ႕ေလၽွာက္လႊာ၊ ခ်မ္းသူရဲ႕ေလၽွာက္လႊာ၊ အစိုးရ အဖြဲ႕ရဲ႕ေလၽွာက္လႊာ၊ သာမန္ျပည္သူ အရပ္သားရဲ႕ေလၽွာက္လႊာဆိုၿပီးေတာ့ ခြဲျခားမႈမျပဳဘဲႏွင့္ တန္းတူ ထားၿပီးေတာ့မွ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ၾကားနာရပါတယ္။ အစိုးရ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အမိန္႔တစ္စုံတစ္ရာ သည္ မွားယြင္း၍ေနလၽွင္ သို႔မဟုတ္ အာဏာ က်ဴးလြန္ေနလၽွင္ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ပယ္ဖ်က္၊ ျပင္ဆင္သင့္ပါတယ္။ အစိုးရဟူ၍ လြတ္လပ္စြာ မွားႏိုင္သည္ဟု အခြင့္အေရး မေပးရပါ။
တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သည္ အေျခခံအခြင့္အေရး တစ္ရပ္ရပ္ကို ထိပါးက်ဴးေက်ာ္ ထားသည္ကို ေတြ႕ရွိရလၽွင္ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ ထုတ္ဆင့္၍ သက္ဆိုင္ရာတို႔ရဲ႕ အမွားအယြင္းကို ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ တာဝန္ရွိပါတယ္။ စာခၽြန္ေတာ္ထုတ္ဆင့္ ေလၽွာက္ထားရာမွာ စရိတ္စကလည္း ကုန္၊  အထူးကုန္က် ျခင္းမရွိ၊ အမ်ားအားျဖင့္ ေလၽွာက္လႊာကို ႐ုံးေတာ္တံဆိပ္ေခါင္းသာ ကပ္ရပါတယ္။ ေလၽွာက္လႊာတြင္ ကိုးကားေသာ အခ်က္အလက္တို႔ကို က်မ္းက်ိန္ဆို၍ က်မ္းစာျဖင့္ အေထာက္အထား ျပဳလုပ္ကာ တင္သြင္းႏိုင္ပါတယ္။
အဲဒီလို ေလၽွာက္ထားရာမွာ လႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန တစ္ဦးျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္ေစလိုက ငွားရမ္း ေဆာင္ ႐ြက္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္မ်ားဟာ ႐ုံးေတာ္၏ က်င့္ထုံးမ်ား၊ လုပ္႐ိုးလုပ္စဥ္မ်ားကို ကၽြမ္းက်င္ သျဖင့္ ၎တို႔ရဲ႕ အကူအညီကိုရရွိႏိုင္က ပို၍အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အမႈကိစၥမွာ အက်ဳံးဝင္ တဲ့ ဥပေဒအခ်က္အလက္တို႔ကို ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္တို႔က ရွာေဖြၿပီိးေတာ့မွ ႐ုံးေတာ္ကို ေလၽွာက္ထားႏိုင္ သျဖင့္ အမႈကိစၥကို စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ရာမွာ ႐ုံး ေတာ္ကို အကူအညီ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။
သို႔ရာတြင္ ေရွ႕ေနေရွ႕ရပ္မငွားႏိုင္တဲ့ ျပည္သူတို႔ဟာ ကိုယ္တိုင္ ေလၽွာက္လႊာ တင္သြင္း၍ ကိုယ္တိုင္ပင္ ႐ုံးေတာ္ ေရွ႕ေမွာက္သို႔ သြားေရာက္ ေလၽွာက္လဲႏိုင္ပါတယ္။ ေရွ႕ေနမပါလို႔ ၎ကို ႐ုံးေတာ္က ၾကားနာျခင္း မျပဳရဟူ၍ မရွိပါ။ ႀကီးေလးေသာ အမႈမ်ားမွာ ေရွ႕ေန ေရွ႕ရပ္ငွားရမ္းရန္ ေငြေၾကး မျပည့္စုံသည့္ တရားခံမ်ား အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ေရွ႕ေနမ်ား ငွားရမ္းေပးပါတယ္ သို႔မဟုတ္ အစိုးရ လႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနမ်ားက လာေရာက္၍ အမႈ သြားအမႈလာကို မၽွမၽွတတ တင္ျပ ေလၽွာက္ထားၾက ရပါတယ္။
တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ႏွင့္ တရား လႊတ္ေတာ္ အဆင့္ဆင့္တို႔ဟာ တရားေရး မ႑ိဳင္ရဲ႕ ဦးေသၽွာင္ ပင္ျဖစ္သကဲ့သို႔ ျပည္သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ထိပါးလၽွင္ သို႔မဟုတ္ ကာကြယ္ရန္ လိုအပ္လၽွင္ ေႏွာင့္ ေႏွးျခင္းမရွိဘဲ သြားေရာက္၍ ခိုလႈံအပ္ထား အပ္သည့္ ဌာနႀကီးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္သူတို႔ႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုအတြင္းေနထိုင္ၾကတဲ့ သူတို႔၊ ရရွိၾကတဲ့ အခြင့္အေရးတို႔ကို တစ္နည္းတစ္ဖုံ အားျဖင့္ ထိပါးလၽွင္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ေအာက္ပါကဲ့သို႔ေသာ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔မ်ား ထုတ္ဆင့္ ၍ အမွားျပင္ဆင္ေပးရပါတယ္။ အစိုးရဌာနတစ္ခုခု၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုက ဦးျဖဴကို တရားမဲ့ဖမ္းဆီး ထားလၽွင္ ေရွ႕ေတာ္သြင္းစာခၽြန္ေတာ္ကို ထုတ္ဆင့္ႏိုင္ပါတယ္။ ၎စာခၽြန္ေတာ္၏ အဓိပၸာယ္မွာ ဦးျဖဴ ကို ဖမ္းဆီးထားေသာသူတို႔က ဦးျဖဴကို ႐ုံးေတာ္ေရွ႕သို႔ သြင္းေစ၊ ထို႔ျပင္ ဦးျဖဴအား မည္ကဲ့သို႔ေသာ ျပစ္မႈေၾကာင့္ မည္သည္‌့ဥပေဒအရ ဖမ္းဆီးထားပါတယ္လို႔ ထုေခ်ရွင္းလင္းျခင္းမျပဳႏိုင္လၽွင္ ဦးျဖဴကို လႊတ္ေစလို႔ အမိန္႔ေတာ္ခ်မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။
ဦးျဖဴဟာ ျပည္ေထာင္စုသားျဖစ္၍ လႊတ္ေတာ္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ ယွဥ္ၿပိဳင္အေ႐ြးခံရန္ အရည္ အခ်င္းျပည့္စုံသူျဖစ္ပါလၽွက္ ၎ကို အသားမည္းတယ္၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္မဟုတ္၊ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ဝင္လည္းမဟုတ္ သို႔မဟုတ္ရင္ မယားႏွစ္ေယာက္ ရွိတယ္စတဲ့ ဥပေဒအရ မသက္ဆိုင္ေသာအခ်က္ တို႔ကို ေထာက္ထား၍ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ခြဲက ၎ရဲ႕ အမတ္ေလာင္း ျဖစ္ခြင့္ ေလၽွာက္လႊာကို ပယ္ဖ်က္ လၽွင္ ဦးျဖဴသည္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔သြားေရာက္၍ ၎အမတ္ေလာင္းအျဖစ္ လက္ခံေစရန္ အတြက္ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ ထုတ္ေပးပါရန္ ေလၽွာက္ထားႏိုင္ပါတယ္။  တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က  ဦးျဖဴ ကို ထုေခ်ခြင့္ေပးၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ အမတ္ေလာင္း အျဖစ္ လက္ခံအတည္ျပဳရန္ အာဏာေပးစာခၽြန္ ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ထိုစာခၽြန္ေတာ္ရဲ႕ အမိန္႔အာဏာကို လက္ခံရယူၿပီးလၽွင္ ေကာ္မရွင္ အဖြဲ႕ခြဲသည္ ဦးျဖဴကို အမတ္ေလာင္းအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
အလားတူ အစိုးရဌာနတစ္ခုခုက ျဖစ္ေစ၊ တစ္စုံတစ္ဦးက ျဖစ္ေစ၊ ၎ကို တရားဥပေဒအရ အပ္ႏွင္းထားေသာ အာဏာကို က်ဴးလြန္၍ တစ္စုံတစ္ရာကို ျပဳလုပ္သျဖင့္ ဦးျဖဴရဲ႕ အခြင့္အေရး ထိပါး ခဲ့လၽွင္ ဦးျဖဴသည္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ တားျမစ္ေစစာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ျဖင့္ တားျမစ္ေပးရန္ ေလၽွာက္ထားႏိုင္ပါတယ္ သို႔မဟုတ္ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က အာဏာက်ဴးလြန္သူကို မည္သည့္ အခြင့္အာဏာျဖင့္ ဦးျဖဴရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ထိပါးသနည္းဟု အာဏာပိုင္ေမးစာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္ ၍ အာဏာပိုင္ဆိုင္ျခင္းမရွိဘဲ အာဏာ က်ဳးလြန္ေၾကာင္း ထင္ရွားလၽွင္ လိုအပ္သလို ျပင္ဆင္ေစျခင္း ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ထို႔ျပင္ အမႈေခၚစာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္၍ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ေအာက္႐ုံး မ်ားရဲ႕ ေဆာင္႐ြက္ပုံအမိန္႔ခ်မွတ္ျခင္းမ်ားကို မွန္ကန္ျခင္းရွိ၊ မရွိ၊ ဥပေဒႏွင့္ညီၫြတ္ျခင္းရွိ၊ မရွိ စစ္ေဆး ၾကည့္႐ႈ၍ မွားယြင္းေနပါက ျပင္ဆင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ တရား႐ုံးမ်ားက ၎တို႔စစ္ေဆး စီရင္ႏိုင္ေသာ အခြင့္အာဏာကို ေမ့ေလ်ာ့၍ ျဖစ္ေစ၊ ဥပေဒအဓိပၸာယ္ ေကာက္ယူရာတြင္ မွားယြင္း၍ ျဖစ္ေစ က်ဴးလြန္တတ္ၾကပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကမူ အလားတူေမ့လို႔ပဲ ျဖစ္ေစ၊ မွားယြင္း၍ ျဖစ္ေစ၊ သေဘာ႐ိုးျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ စီရင္ပိုင္ခြင့္ ရွိပါလ်က္နဲ႔ အခြင့္အာဏာကို သုံးစြဲ၍ စစ္ေဆးစီရင္ျခင္း မျပဳဘဲလည္း ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ထို႔သို႔ေသာ အခါမ်ိဳး၌ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က အမႈေခၚစာခၽြန္ ေတာ္ျဖင့္ လိုအပ္သလို အမိန္႔ခ်မွတ္ေပးျခင္းျပဳရပါတယ္။ တစ္ခါတရံမွာလည္းပဲ တရား႐ုံး တစ္ခုခုက ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ အမိန္႔သည္ မွားယြင္း ေနေၾကာင္းကို အမိန္႔စာေပၚတြင္ပင္ ေပၚလြင္ထင္ရွား၍ေနပါက အဲဒီအမိန္႔မ်ိဳးကို တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က တရား႐ုံးမ်ား မဟုတ္ေသာ္လည္း တရားစီရင္ ဘိသကဲ့သို႔ ျပည္သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ဆုံးျဖတ္ သတ္မွတ္ေပးရတဲ့ အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ အစိုးရ႐ုံးမ်ားသည္လည္း  တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ ႀကီးၾကပ္ ကြပ္ကဲျခင္းကို ခံယူၾကရပါတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က ၎တို႔ ကိုလည္း အမႈေခၚစာခၽြန္ေတာ္ ထုတ္ဆင့္ႏိုင္ပါတယ္။ ေဖာ္ျပပါ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ျပည္သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးတို႔ကို အေျခခံဥပေဒျဖင့္ အကာအကြယ္ေပး၍ ထားရွိေပးတာကိုလည္း ေလ့လာေတြ႕ရွိ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒက စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ ၅ မ်ိဳးထုတ္ပိုင္ခြင့္အာဏာကို ျပည္ေထာင္စု တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ အထူးအာဏာတစ္ရပ္အျဖစ္ အပ္ႏွင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တရားလႊတ္ေတာ္ ခ်ဳပ္မွ တရားသူႀကီးမ်ားဟာ ဥပေဒအထက္တြင္ မရွိေစရပါ။ စာခၽြန္ေတာ္ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားမွာ တရား သူႀကီးမ်ားသည္ မိမိတို႔ ေၾကညာဆုံးျဖတ္ ခ်မွတ္ခဲ့ေသာ စီရင္ခ်က္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္၍ တရားဥပေဒ အရ တာဝန္ရွိသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ မည္သို႔ဆိုေစကာမူ သာနာညီမၽွမႈကို တိုးတက္ျဖစ္ထြန္းလာေစသည့္ သီးျခားတရား စီရင္ေရးစနစ္ တစ္ရပ္ေၾကာင့္ စာခၽြန္ေတာ္မရွိလၽွင္ အမွန္မရွိႏိုင္ဆိုေသာ မူတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္လာေနပါတယ္။
စာခၽြန္ေတာ္ ထုတ္ပိုင္ခြင့္ အာဏာရွိသည့္ တရားစီရင္ေရး စနစ္သည္ သာမန္ဥပေဒျဖစ္တဲ့ ျပည္ေထာင္စု တရားစီရင္ေရး ဥပေဒမွ ေပါက္ဖြားလာျခင္း မဟုတ္ပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္သို႔ အထူးျပဳ အပ္ႏွင္းထားတဲ့ သီးျခားဂုဏ္ျဒပ္ ရွိေသာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ တစ္ခုသာ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္နည္းဆိုရရင္ ႏိုင္ငံသားမ်ားကို စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားပိုင္ အထူးအခြင့္အေရးအျဖစ္ ေပးထားျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တရား႐ုံးရဲ႕ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ကို မေက်နပ္၍ ေလၽွာက္ထားေသာ အမႈေခၚ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ အေၾကာင္းကို အထူး ထပ္မံ တင္ျပလိုပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ သို႔မဟုတ္ သဘာဝသာနာ ညီမၽွမႈဥပေဒႏွင့္ ဆန္႔က်င္တဲ့ မည္သည့္ ဥပေဒမဆို ပ်က္ျပယ္သည္၊ အၿပီး အျပတ္အတည္ ျဖစ္ေစရမည္ဆိုတဲ့ စကားရပ္မ်ားပါရွိတဲ့ သာမန္ ဥပေဒမ်ားျဖစ္ၾကတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတရားစီရင္ေရးဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံ ဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံ႐ုံးဥပေဒ၊ ျပည္ေထာင္စု ေ႐ြး ေကာက္ပြဲ ေကာ္မရွင္ ဥပေဒတို႔ရဲ႕ အမိန္႔မ်ား အေပၚမွာ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈ မျပဳလုပ္ရဘူးလို႔ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒမွာ ကန္႔သတ္ခ်က္၊ ျပ႒ာန္းထားျခင္း မရွိပါ ဘူး။ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ သည္သာ အမႈေခၚ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္ျပန္၍ အမႈမ်ားကို ျပန္လည္ သုံးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။
စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈကို ခုံ႐ုံးျဖင့္သာ ျပန္လည္စိစစ္ၾကားနာျခင္း အပိုင္းမွာ စာခၽြန္ေတာ္ အမႈမ်ားကို အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ဘုရင္ရဲ႕ ခုံ႐ုံးအဖြဲ႕က ႐ုံးထိုင္ စိစစ္ဆုံးျဖတ္ၾကပါတယ္။ ထို႔အတူ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားက သာမန္ တရားစီရင္ေရး မဟုတ္သျဖင့္ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ သက္ေရာက္ရာ ႏိုင္ငံမ်ား မွာလည္းပဲ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ တရားသူႀကီးမ်ား ပါဝင္ေသာ ခုံအဖြဲ႕ျဖင့္သာ စီစစ္ၾကရပါ တယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္ ျပည္ေထာင္စု တရားစီရင္ေရးဥပေဒ ပုဒ္မ ၁၀ အပိုဒ္ခြဲ ၄ မွာ တရားလႊတ္ေတာ္ ခ်ဳပ္သည္ မည္သည့္ အမႈကိုမဆို သုံးဦးေအာက္ နည္းေသာ တရားဝန္ႀကီးမ်ားက စီရင္ ဆုံးျဖတ္ျခင္း မျပဳ ရလို႔ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၄၈ ခုႏွစ္မွ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္ထိ ျမန္မာႏိုင္ငံတရား စီရင္ထုံးမ်ားကို လည္း ေလ့လာၾကည့္လို႔ ရွိရင္ တရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရားသူႀကီး ၂ ဦးပါေသာ အဖြဲ႕ျဖင့္သာ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားကို စီစစ္ၾကားနာ ဆုံးျဖတ္ၾကရပါတယ္။ စာခၽြန္ေတာ္ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ား ဟာ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒက ႏိုင္ငံသားမ်ားကို အထူးေပးတဲ့ အခြင့္အေရး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွာ ႐ုံးထိုင္မည့္  တရားသူႀကီးမ်ားသည္ ၂ ဦး သို႔မဟုတ္ ၃ ဦးသာ ျဖစ္သင့္ပါတယ္။
ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ ျပည္သူ႕ ကိုယ္စားလွယ္ေတာ္ႀကီးမ်ား ခင္ဗ်ား။ ကိုဘာဘူပါ ၂ ႏွင့္ ကိုက်င္သိန္း ၁၉၆၅ ခုႏွစ္ မ.တ.စ ၄၇၀။ တရားစီရင္ေရး၏ အႏွစ္သာရတစ္ရပ္မွာ ႐ုံးေရွ႕ေရာက္လာၾကတဲ့ ႏွစ္ဘက္အမႈမ်ားကို ျပည့္စုံစြာဦးစြာ ၾကားနာရပါတယ္။ တစ္ေယာက္က ေျပာ႐ုံျဖင့္ ၎၏ ေျပာဆိုခ်က္ ကို လက္ခံေသာ ဆုံးျဖတ္ရသည္ မဟုတ္ပါ။ တစ္ဖက္ကိုလည္း ေခ်ပခြင့္ႏွင့္ ေျပာဆိုရန္ ရွိသည္တို႔ကို ခြင့္ျပဳေပးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စာခၽြန္ေတာ္အမႈမ်ားကို တရားသူႀကီး တစ္ဦးတည္းက စီရင္ဆုံးျဖတ္ၿပီး ပလပ္သည့္ အမိန္႔မ်ားကို မိမိတို႔ရဲ႕ တရားမၽွတမႈ က်င့္စဥ္အတိုင္း ေဆာင္႐ြက္ေလ့ရွိသည့္ မိမိ၏ ကိုယ္ ပိုင္အခြင့္အာဏာ ကိုက်င့္သုံး၍ ျပန္လည္သုံးသပ္ကာ ပယ္ဖ်က္ၿပီးေတာ့မွ ဥပေဒႏွင့္အညီ တရားသူႀကီး ႏွစ္ဦး သို႔မဟုတ္ သုံးဦး ပါဝင္ေသာ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ ခုံ႐ုံးျဖင့္ ျပန္လည္ ၾကားနာစီစစ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ တရား သူႀကီး တစ္ဦးတည္းကို တာဝန္ေပး ဆုံးျဖတ္ ေစျခင္းသည္ အမွန္တရားႏွင့္ နီးစပ္သည္လို႔ မယူဆပါ။ နီးလည္းမနီးစပ္ႏိုင္ပါ။ ဒီကိစၥဟာ အမ်ားျပည္သူအတြက္ ဘဝမက်စရာ ျဖစ္သလို ခက္ခဲနက္နဲေသာ ဥပေဒျပႆနာကို အေလးအနက္ထား၍ ေျဖရွင္းသည္ဟုလည္း မယူဆၾကပါ။ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒက ေပးအပ္ထားတဲ့ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲခြင့္ အာဏာကို ဥပေဒႏွင့္အညီ က်င့္သုံး ေဆာင္႐ြက္ရာလည္း မေရာက္ပါ။ ဥပေဒႏွင့္မညီတဲ့အျပင္ သာနာညီမၽွမႈ အခြင့္အေရးကို မျဖစ္ေစပါ။ အေျခခံ ဥပေဒမွ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔မ်ား ထုတ္ဆင့္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံသားတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးတို႔ကို ျပည္ေထာင္စုတရား လႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က အကာအကြယ္ေပးေစရန္ တာဝန္ေပးအပ္ႏွံထားျခင္းျဖစ္သည္ကို မေမ့အပ္ပါ။
အထက္ပါ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင္‌့ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ရဲ႕ စာခၽြန္ေတာ္ေလၽွာက္ ထားမႈမ်ားဆိုင္ရာ လုပ္ထုံးလုပ္နည္း ၫႊန္ၾကားမႈမ်ားအေပၚမွာ ဥပေဒႏွင့္ညီၫြတ္မႈမရွိတဲ့ (၁) အပိုဒ္ ၄၄ တြင္ပါရွိတဲ့ ၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ သို႔မဟုတ္ ဒုတိယၫႊန္ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ တရားစီရင္ေရးသည္ ေလၽွာက္ထားလႊာကို လက္ခံရရွိတဲ့အခါ အမႈေခၚ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ႏွင့္ တားျမစ္ေစ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ ေလၽွာက္ထားလႊာ ႏွင့္အတူ စာခၽြန္ေတာ္ျဖင့္ ပယ္ဖ်က္ေပးေစလိုတဲ့ အမိန္႔ သို႔မဟုတ္ အမႈတြဲမွတ္တမ္း သို႔မဟုတ္ အမႈေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ားရဲ႕ မိတၱဴမွန္မ်ားႏွင့္ လိုအပ္တဲ့ က်မ္းက်ိန္လႊာမ်ား ပူးတြဲတင္ျပထား ျခင္းရွိ၊ မရွိ စိစစ္ရပါမည္။ ေလၽွာက္လႊာကို စိစစ္ရာမွာ ေအာက္ပါကိစၥရပ္မ်ား ေတြ႕ရွိပါက လက္ခံျခင္း မျပဳရပါ။ ၎တို႔မွာ (က) ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒတြင္ အၿပီးအျပတ္အတည္ ျဖစ္ေစရမည္ဟု ျပ႒ာန္း ထားသည့္ အဖြဲ႕အစည္း တစ္ရပ္ရပ္၏ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ႏွင့္ ေဆာင္႐ြက္ခ်က္မ်ား အေပၚ တင္သြင္း ေလၽွာက္ ထားျခင္း။ (ခ) ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က စီရင္ ဆုံးျဖတ္ၿပီးသည့္ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ထုတ္ ေပးရန္ ေလၽွာက္ထားမႈအေပၚမွာ ထပ္မံ၍၏ တင္သြင္းျခင္း။ (ဂ) ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္က စီရင္ဆုံးျဖတ္ၿပီးသည့္ အမႈမ်ားအေပၚ တင္သြင္း ေလၽွာက္ထားျခင္းစသည့္ အပိုဒ္ ၄၄ အပိုဒ္ခြဲ (က)၊ (ခ)၊ (ဂ) တို႔ကို ပယ္ဖ်က္ေပးပါရန္။ (၂) အပိုဒ္ ၄၇ တြင္ပါရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုတရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရား သူႀကီးသည္ မိမိသေဘာအရျဖစ္ေစ၊ ေလၽွာက္ ထားသူအား ၾကားနာ၍ ျဖစ္ေစ၊ ေလၽွာက္ထားခံရသူ သို႔မဟုတ္ ေလၽွာက္ထား ခံရသူမ်ားထံမွ အေၾကာင္းျပရန္ ကနဦး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ ခ်ေပးႏိုင္သည္ သို႔မဟုတ္ ျငင္းပယ္ႏိုင္သည္။ စာသားအပိုဒ္ကို ပယ္ဖ်က္၍ စာခၽြန္ေတာ္ အမိန္႔ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီးႏွစ္ဦး သို႔မဟုတ္ သုံးဦးပါဝင္သည့္ မည္သည့္ နည္း ႏွင့္မၽွ စာခၽြန္ေတာ္ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္ တရားသူႀကီး တစ္ဦး တည္းက ၾကားနာျခင္းမျပဳရန္ တားျမစ္သည္ စာသားျဖင့္ အစားထိုးေပးပါရန္။ (၃) အပိုဒ္ ၆၁ တြင္ ပါရွိ တဲ့ ေလၽွာက္ထားမႈျပဳလုပ္သည့္အမိန္႔စာ သို႔မဟုတ္ အမႈ သို႔မဟုတ္ ျပဳမႈခ်က္ကို ျပဳလုပ္သည့္ေန႔မွ သုံးလအတြင္း စာခၽြန္ေတာ္ေလၽွာက္ထား ေတာင္းဆိုျခင္းမျပဳခဲ့လၽွင္ မည္သည့္အမႈေခၚ စာခၽြန္ေတာ္က ထုတ္ေပးျခင္း မျပဳရ စသည့္အခ်က္အား ပယ္ဖ်က္ေပးပါရန္။ (၄) တရားမၽွတမႈအလို႔ငွာ ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္၊ တရားသူႀကီး တစ္ဦးတည္းက အက်ဥ္းနည္းျဖင့္ ပလပ္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒႏွင့္ညီၫြတ္ ျခင္းမရွိတဲ့ ယခင္တရား႐ုံးခ်ဳပ္၏ အမိန္႔၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္၊ စီရင္ခ်က္ႏွင့္ ဒီဂရီအေပၚ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ ထုတ္ဆင့္ေပးရန္ ေလၽွာက္ထားမႈမ်ားကို ျပည္ေထာင္စု တရားလႊတ္ေတာ္ခ်ဳပ္မွ တရားသူႀကီးႏွစ္ဦး သို႔မဟုတ္ သုံးဦးပါဝင္ေသာ ခုံအဖြဲ႕ျဖင့္ တရား႐ုံး တစ္ခုခုေၾကာင့္ ႏိုင္ငံသား တစ္ဦးမွာ နစ္နာမႈ မရွိေစ သင့္ဟူေသာ မူအရ တရားမၽွတမႈကို ေရွး႐ႈလ်က္ ျပန္လည္ စီစစ္ၾကားနာရန္ အခ်က္ကို ထပ္မံျဖည့္သြင္း ေပးပါရရန္ အဆိုကို တင္ျပအပ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံသူႏိုင္ငံသား ျပည္သူမ်ားရဲ႕ အက်ိဳးကို ေမၽွာ္ကိုးလ်က္ ျပန္လည္စီစစ္ၾကားနာရန္ အခ်က္ကို ထပ္မံ ထည့္သြင္းေပး ပါရန္ တင္ျပအပ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။ ေက်းဇူး တင္ပါတယ္။
ဥကၠ႒။           ။ ယခုသူရဦးေအာင္ကို တင္သြင္းထားတဲ့ ေထာက္ခံမယ့္ကိုယ္စားလွယ္ တစ္ဦး အား ဖိတ္ေခၚပါတယ္။
ဦးစိုင္းသိန္းေအာင္ (တာခ်ီလိတ္မဲဆႏၵနယ္)။       ။ ေလးစားအပ္ပါေသာ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ႀကီးႏွင့္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ တာခ်ီလိတ္ မဲဆႏၵနယ္ က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ဦးစိုင္းသိန္းေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။ ကန္ပက္လက္ မဲဆႏၵနယ္က ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ သူရဦးေအာင္ကို၏ စာခၽြန္ေတာ္အမိန္႔ ေလၽွာက္ထားမႈ ဆိုင္ရာ ကန္႔သတ္ခ်က္ အခ်ဳိ႕ကို ျပင္ဆင္ ပယ္ဖ်က္ေပးပါရန္ အဆိုအား ေလးနက္စြာ ေထာက္ခံပါေၾကာင္း ေလးနက္စြာ တင္ျပ အပ္ပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
ဥကၠ႒။           ။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ကန္ပက္လက္ မဲဆႏၵနယ္မွ သူရဦးေအာင္ကို တင္သြင္းတဲ့ အဆိုကို လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္တစ္ဦးက ေထာက္ခံသြားပါတယ္။ ဒီအဆိုကို လက္ခံေဆြးေႏြးရန္ သင့္၊ မသင့္ လႊတ္ေတာ္ရဲ႕ ဆႏၵရယူပါမယ္။ သူရဦးေအာင္ကို တင္သြင္းတဲ့ အဆို ကို လက္ခံ ေဆြးေႏြးရန္ လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူပါသလားခင္ဗ်ား။
ဥကၠ႒။           ။ သေဘာမတူတဲ့သူ ရွိပါသလားခင္ဗ်ား။ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားခင္ဗ်ား။ ကန္ပက္လက္ မဲဆႏၵနယ္မွ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ သူရဦးေအာင္ကို တင္သြင္းတဲ့အဆိုႏွင့္ စပ္လ်ဥ္းသည့္ လႊတ္ေတာ္က သေဘာတူသည့္အတြက္ လက္ခံေဆြးေႏြးရန္ ဆုံးျဖတ္ေၾကာင္း ေၾကညာ ပါတယ္။